Калекцыянеры: Цяперашнія купюры з нулямі будуць даражэць на аўкцыёнах кожны год

Калекцыянеры: Цяперашнія купюры з нулямі будуць даражэць на аўкцыёнах кожны год

500 даляраў за купюру ў пару цэнтаў

Яскравы прыклад – зімбабвійскі даляр. За апошнія 10 гадоў краіна перажыла аж тры дэнамінацыі – у 2006, 2008 і 2009 гадах. Але эканоміку гэта не выратавала – пасля апошняй дэнамінацыі самай буйной купюрай заставалася 100 трыльёнаў мясцовых долараў, за якую, дарэчы, нельга было купіць нават білет на аўтобус. З тых часоў урад Зімбабвэ вырашыў прыпыніць выкарыстанне нацыянальнай валюты ўнутры краіны – замест яе вось ужо сем гадоў расплачваюцца доларам ЗША і паўднёваафрыканскім рэндам.

Зрэшты, непатрэбнай дробяззю купюра ў 100 трыльёнаў была толькі для мясцовых жыхароў. А вось The Guardian іранічна назваў зімбабвійскую валюту “лепшай інвестыцыяй апошніх некалькіх гадоў”.

Некалькі гадоў таму 100 трыльёнаў можна было купіць на аўкцыёнах за 1-2 даляра ЗША – замежнікі незвычайную валюту скуплялі пачкамі. Зараз жа, калі паглядзець на eBay, кошт гэтай купюры дасягае 65 долараў, а калі ў банкноты незвычайная серыя або нумар, кошт ўзлятае да 500!

Менш экзатычныя зімбабвійскія купюры каштуюць танней. Напрыклад, 20 зімбабвійскіх даляраў каштуюць каля 1 “зялёнага”, а 10 даляраў – крыху больш за 80 амерыканскіх цэнтаў.

У Беларусі 1 зімбабвійскі даляр можна купіць за 40 тысяч рублёў.

У Венесуэле дэнамінацыя адбылася ў 2008 годзе – з банкнот прыбралі тры нулі. Калекцыя шасці старых купюр, ад 1000 да 50 000 балівар, на аўкцыёне прадаецца за 125 даляраў.

Праўда, старых венесуэльскіх грошай на eBay прадаецца зусім мала, нашмат больш новай валюты – балівара фуэртэ ( “моцны балівар”). Прадаюцца такія грошы ў сярэднім па 1-2 даляра.

З валютай Азербайджана склалася незвычайная сітуацыя. Новы манат цэніцца на аўкцыёнах больш, чым той, што быў да дэнамінацыі 2006 года. Напрыклад, купюра ў 1000 манатаў каштуе каля 2 “амерыканцаў”, максімальная цана “старых” азербайджанскіх грошай – 16-18 долараў. Цэны на новыя манаты ў большасці сваёй ад гэтай сумы толькі пачынаюцца. Напрыклад, 5 манатаў каштуюць каля 27 долараў, а набор з шасці купюр розных наміналаў каштуе 250.

 

У Беларусі сітуацыя падобная, толькі розніца ў цэнах куды менш. Напрыклад, старыя манаты каштуюць у раёне 20-30 тысяч рублёў, новыя – каля 60. Падобная сітуацыя і з румынскім леем. Купюры “да дэнамінацыі” каштуюць у раёне 2-6 даляраў, а новыя пластыкавыя купюры – каля 40.

“Зайчыкі” і іншыя звяры не ў пашане

На заходніх аўкцыёнах беларускай валюты прадаецца мала і каштуе яна танна – амаль усе купюры не больш за 1,5 даляра.

 

На беларускіх аўкцыёнах нацвалюта, знятая з абароту, таксама каштуе зусім няшмат. Кошты на “зайчыкаў” (банкноты з выявамі жывёл), напрыклад, вар’іруюцца ад 5 да 10 тысяч рублёў за купюру, а цэлую калекцыю з 11 банкнот 1992 гады выпуску можна купіць за 200 тысяч рублёў.

 

“Тысячы” і “мільёны” узору 1994 года каштуюць значна больш – каля 100 тысяч рублёў за купюру.

– Кошт у меншай ступені залежыць ад узросту банкноты. Тут важная яе рэдкасць. Напрыклад, калі такія серыі выпускаліся малым накладам або банкноты былі практычна ўсе знішчаны або ўтылізаваныя, – тлумачыць расійскі баніст (калекцыянер банкнот. – рэд.) Ігар Воранаў.

І гэта праўда. Напрыклад, сучасная банкнота 5000 рублёў пару гадоў таму прадавалася за $1400 – усё з-за рэдкай серыі АГ.

Баніст з Брэста Алег тлумачыць іерархію каштоўнасці беларускай валюты:

– У маім горадзе ўсё “зайчыкі”, акрамя, уласна, зайца, бабра і плошчы Перамогі (яны даражэй), у бездакорным стане каштуюць да 1 даляра. Далей ідзе архітэктура, кошты вагаюцца ў межах 2-6 ​​даляраў. Самыя папулярныя і дарагія купюры – 500 тысяч і 5 мільёнаў (узору 1994 года. – рэд.).

Захоўваць беларускія грошы пасля дэнамінацыі?

Мы запыталіся ў калекцыянераў, ці будуць карыстацца попытам нашы купюры пасля дэнамінацыі.

– Для сур’ёзных калекцыянераў цяперашнія грошы будуць цікавыя толькі ў захаванасці UNC. UNC – захаванасць, пры якой грашовая купюра знаходзіцца ў бездакорным стане: без заган, плям, сагнутасці і іншага, – тлумачыць Алег.

Пры гэтым дорага каштаваць беларускія грошы не будуць – занадта вялікі тыраж:

– Напрыклад, банкнота 50 рублёў узору 2000 года ў ідэальным стане прадаецца за 30 расійскіх рублёў (да прыкладу, адна паездка ў маскоўскім метро каштуе 50 рублёў), – кажа расійскі калекцыянер Ігар Воранаў. – Беларускія грошы, якія выйдуць з абарачэння, не з’яўляюцца інвестыцыйнымі ў калекцыйным плане. Аднак яны з’яўляюцца гістарычным фактам, які можна пакінуць на памяць.

 

У самога Ігара ў калекцыі ёсць адна беларуская банкнота – цяперашняя ў 200 тысяч рублёў. Яна ж, па яго здагадцы, і будзе самай запатрабаванай і дарагой пасля дэнамінацыі: “Банкноты буйных наміналаў могуць быць у цане”.

Калекцыянер, стваральнік спецыялізаванага сайта для баністаў Іван Багданаў распавядае, колькі ў будучыні могуць каштаваць беларускія грошы:

– Пасля дэнамінацыі буйныя наміналы апошніх серый будуць каштаваць сам намінал + 5-10%, з кожным годам такія банкноты будуць даражэць, цана прывяжацца да курсу даляра і будзе падымацца на 1-10% штогод. Дробныя наміналы зафіксуюцца каля 0,2-1 даляра (у залежнасці ад наміналу) і на працягу 10-20 гадоў не будуць змяняцца. Хоць цану будуць фармаваць попыт і прапанова.

Па прагнозах калекцыянераў, каб у цяперашніх грошай з’явілася каштоўнасць, павінна прайсці больш за 15 гадоў.

– Толькі пасля таго як афіцыйна будзе абмененая і ліквідаваная апошняя купюра (2022 г.) плюс хаця б дзясятак гадоў, – лічыць брэсцкі баніст Алег.

Пры гэтым, як адзначаюць баністы, цікавасць могуць выклікаць не толькі старыя грошы, але і новыя. Асабліва купюра ў 500 рублёў (5 мільёнаў цяперашніх) з-за свайго вялікага наміналу.

Дэнамінацыя ў Беларусі запланавана на 1 ліпеня 2016 года.

Нацбанк Беларусі паказаў новыя беларускія грошы  

У Мінгандлю распавялі, як крамам акругляць кошты пасля дэнамінацыі