З гісторыі гарадзенскага самвыдату
Свет пабачыў усяго адзін выпуск, колькасцю ў 150-200 экземпляраў. Сама стваральніца ідэі “Робочего гудка” Саша Буйко, удзельніца ўжо неіснуючага гарадзенскага гурта “Contra la contra”, не мае ніводнага з іх, затое засталося ў яе штосьці больш каштоўнае – арыгінал, зроблены ўласнымі рукамі аутараў.
alt=”Image 15532″ >
Арыгінальны “Робочий гудок” уражвае – шмат крэатыву, разнастайныя матэрыялы і спасобы выканання – ад артыкулаў, напісаных асадкай або на друкавальнай машынцы, да тэкстаў, якія складаліся са словаў, выразаных з часопісаў. А усё пачалося, калі ў адной з кватэр сабраліся розныя дзеячы гарадзенскага руху.
– У маіх бацькоў была калекцыя савецкіх газет і часопісаў, сябры прыходзілі да мяне ў госці і мы іх рэзалі, клеілі, хтосьці сур’ёзныя расповеды пісаў, хтосьці клеіў проста вясёлыя калажы. Так атрымаўся даволі стракаты матэрыял, па-мойму было прыкольна, – гэтак распавяла пра яго стварэнне заснавальніца праекта Саша Буйко. – Рыхтавалі яго ўсю зіму, друкаваць сабраліся дзесьці летам. Тады першы раз у жыцці пайшла ў грамадскую арганізацыю “Ратуша”, таму што ў іх была магчымасць раздрукаваць абмежваную колькасць экземпляраў. Я падала заяўку, пакінула арыгінал і пасля таго мне выклікалі туды. Памятаю, што тады размаўляла з Аляксандрам Мілінкевічам і Віктарам Шалкевічам. Запрасілі, селі каля мяне і пачалі казаць, што гэта дрэнны часопіс, увогуле трэш-літэратура, а “Ратуша” публікуе нейкія кніжкі для дзяцей, вершы, у іх ёсць рэпутацыя і раздрукаваць такое яны проста не могуць. Калі не, то не, забрала арыгінал і пайшла.
У такім выпадку трэба было шукаць іншых магчымасцей – калі афіцыйныя дарогі да друку зачыненыя, заўсёды можна знайсці іншае рашэнне.
– Пасля гэтага нашыя сябры ў Варшаве нам дапамаглі з невялікім тыражом – у іх быў доступ да ксеракса і яны нам літаральна наксерылі экземпляраў 50, – распавяла Саша.
Але на гэтым гісторыя з “Робочим гудком” не скончылася.
– Ну, гэта было лета, я даволі шмат вандравала, ездзіла, прыязджала дахаты, перапакоўвала заплечнік і зноў з’язджала. У выніку я прыехала на пачатку верасня і тут тэлефануе сп Мілінкевіч і запрашае мяне зноў у “Ратушу”. Прыйшла і ён сказаў, што шмат размаўлаў з людзьмі з Захаду, з Польшчы, было вырашана падтрымліваць усіх. Прыносьце свой часопіс, кажа, мы вам яго раздрукуем. І такім чынам, наколькі я памятаю, заяўку падалі на 50 экземпляраў, яны нам зрабілі ў 2 альбо 3 разы больш.
І было так шыкоўна, пазітыўна, калі гэты часопіс раздаваўся. Хаця ён, канешне, неанархістычны ці несур’ёзны, але я думаю, што нам было прыемна, што мы зрабілі штосьці сваімі рукамі і што гэта можна камусьці проста дасць – узгадвае Саша.
Узнікненне “Рабочага Гудка” было сваеасаблівым імпульсам да развіцця самвыдату ў Гродне – праз некалькі гадоў пачалі ўзнікаць разнастайныя зіны, на палітычныю ці музычную тэму, ажно паўстаў самы вядомы самвыдатаўскі часопіс КДС РАЗАМ пад такой жа назвай.
Саша Буйко – актывістка анархістычнага руху, вакалістка аднаго з самых вядомых па-за межамі Беларусі гарадзенскіх гуртоў, з якім шмат разоў выступала ў Нямеччыне, Польшчы, Швецыі, Даніі, Аўстрыі ды Літве, гурт вямомы нават за акіянам – кавэр на песню Contry зрабіў гурт ажно з Бразіліі.
