У новай кнізе Тадэвуш Гавін спалучыў гісторыка, патрыёта і актыўнага ўдзельніка падзей
Аўтар расказаў прысутным пра працэс стварэння кнігі, у якой можна знайсці раней не вядомыя звесткі пра жыццё палякаў пасля Другой сусветнай вайны. Гавін даследваў у беларускіх і расійскіх архівах дакументы КПСС і дыпламатычную перапіску паміж Савецкім Саюзам і Польскай Народнай Рэспублікай, якая датычыла становішча польскай меншасці ў СССР.
Аднак некаторыя навукоўцы сустрэлі новую кнігу даволі крытычна. Прафесар Ежы Мілеўскі ў сваім слове вылучыў вялікую колькасць памылак у кнізе, але разам з тым адзначыў важнасць таго, што ў кнізе прасочваецца не толькі чыста польскі погляд на гісторыю, але і погляд украінцаў, беларусаў і літоўцаў.
“Мне, як паляку, сорамна, што мы не знайшлі агульнай мовы з беларусамі і ўкраінцамі ў міжваенны час”, – падкрэсліў навуковец.
Выступілі на прэзентацыі і першыя чытачы кнігі: сваё меркаванне наконт зместу і канцэпцыі працы выказалі вядомыя беларускія гісторыкі Алесь Смалянчук і Алесь Краўцэвіч.
Алесь Смалянчук адзначыў, што, калі браў у рукі кнігу, то задаваўся пытаннем, чыю працу ён будзе чытаць – патрыёта ці гісторыка? Таксама навуковец прызнаўся, што прачытаў не ўсю кнігу, але вельмі ўважліва чытаў раздзел, які цікавіў больш за ўсё – часы перабудовы і часы стварэння Саюза палякаў.
“Магу з упэўненасцю сказаць, што аўтар змог спалучыць і гісторыка, і патрыёта, і актыўнага ўдзельніка падзей”, – падкрэсліў навуковец. Ён падзякаваў аўтару за кнігу і адзначыў важнасць таго, што яна з’явілася на Беларусі. “Яшчэ трэба перавыдаць кнігу на беларускай мове. Важна, каб беларусы прачыталі яе па-беларуску. Чаго мне не хапіла – дык гэта жывых галасоў палякаў, якія жылі на Беларусі і маглі б расказаць пра сваё жыццё тут”, – сказаў у сваім выступе гісторык.
Алесь Краўцэвіч, адзначыўшы, што ён не з’яўляецца спецыялістам па гэтай тэматыцы, выказаў сваё ўражанне як простага чытача, а не навуковага крытыка: “У гэтай кнізе патрыятызм не перабольшаны. Польскі патрыятызм не выпячваецца, а расказваецца і пра беларускі. Я баяўся, што будзе адвечны плач, але ўбачыў цалкам навуковы падыход, заснаваны на аўтарскім бачанні не толькі з польскага пункту гледжання, але і з іншых пазіцый”.
Пасля выступу ганаровых гасцей удзельнікі прэзентацыі маглі задаць пытанні аўтару і рэцэнзентам кнігі. У канцы Тадэвуш Гавін падпісаў і падараваў каля дзясятка сваіх кніг, адзначыўшы, што дае іх тым, хто дакладна прачытае. Некалькі асобнікаў кнігі можна будзе ўзяць пачытаць у офісе Саюза палякаў.
Здымкі Яна Лялевіча