Юры Якавенка: хочацца большай запатрабаванасці ў Беларусі
Экспазіцыя з лепшых прац знакамітага мастака размясціліся ў трох залях.
Для выставы Юры Якавенка падрыхтаваў серыі графічных прац, большасць якіх раней у Гродне не выстаўляліся – напрыклад, серыі “ALFABETA”, “Руны” і інш. Мастак таксама размясціў графічныя працы, якія аздобілі знакамітае італьянскае выданне ручной работы “Песня пра зубра” Міколы Гусоўскага. Ёсць у экспазіцыі і сама кніга.
alt=”Каралева Бона Сфорца” sub=”Каралева Бона Сфорца” >
Чаму пераважная частка прац гродзенскага графіка выдаецца за межамі Беларусі і ці карыстаюцца попытам ягоныя творы ў Беларусі?
– Традыцыйна Еўропа больш схільная любіць графіку і афорт, – тлумачыць Юры Якавенка. – У нас сітуацыя троху больш складаная. Магчыма, гэта звязана з нейкімі эканамічнымі матывамі. Студэнты сканчаюць кафедру графікі, а пасля пераходзяць на жывапіс, які ў нас набываецца лепш. Ёсць у нас праблемы з кнігадрукам – той усплеск канца 80-х – пачатку 90-х ужо мінуў. Існуе вялікае засілле маскоўскіх выдавецтваў. Магчыма, хацелася б лепшай сітуацыі – калі мастакі-графікі маглі б паўнавартасна тварыць. Бо ёсць вельмі цікавыя мастакі, але яны вымушаныя працаваць на маскоўскія ці нейкія іншыя выдавецтвы. Адчуванне незапатрабаванасці ёсць – скажам, больш з афіцыйнага боку. Бо ўсё гэта звязана з эканомікай, з той сітуацыяй, у якой мы апынуліся. Я думаю, што гэта ўсё можа выправіцца. Кнігі тут ўсё-ткі выдаюцца, вось, напрыклад, юбілейнае выданне Уладзіміра Караткевіча – вельмі ўдалая кніга атрымался, я ёю ганаруся. Хоць гэта мая першая такая сур’ёзная кніга ў Беларусі. І я разлічваю, што можа мяне і заўважаць пасля гэтай кнігі: аказваецца, ён яшчэ і кніжкі можа рабіць! Вельмі хочацца ў гэта верыць.
Творы якіх беларускіх аўтараў хацеў бы яшчэ праілюстраваць Юры Якавенка?
– Мне падабаюцца творы Гусоўскага – у мяне ёсць ідэя паспрабаваць усе яго паэмы, іх можна было б выдаць. Наколькі гэта будзе цікава выдаць у Беларусі?.. Напрыклад, літоўцы выдалі два гады назад поўны збор твораў Гусоўскага, палякі пастаянна выдаюць. Можна было б зрабіць кніжкі аднаго верша – гэта вельмі папулярна ў Еўропе. Не рабіць яго нейкі зборнік, а адзін верш, адна ілюстрацыя, але выдаткаваць добрыя грошы на вокладку, на добрую паперу, зрабіць такое падарункавае выданне. Няхай гэта будзе тонкая кніжка, але вельмі добрая, якасная. Ідэяў шмат, хацелася б знайсці памочнікаў. Бо не ўсё можна зрабіць за ўласны кошт. Глупа неяк ехаць у Італію ці Нямеччыну і ўгаворваць там людзей выдаваць Гусоўскага, толькі таму, што ён шмат жыў у Італіі, пісаў на латыні. Гэта цяжка, таму што многія італьянцы не разумеюць, чаму ты шукаеш грошы тут, а не можаш знайсці ў Беларусі.
– Беларусы, гатовыя ўкладаць грошы ў графіку, ёсць, творы набываюць, але вельмі паціху, – распавядае графік. – Людзей зразумець трэба – ніхто не любіць набываць, чаго не бачыў. Іншая справа, калі пачынаеш людзям тлумачыць, што гэта эканамічна выгодна: нашмат танней укласці грошы ў праект, чым пасля набываць гатовы прадукт, бо ён каштуе ў дзесяткі – сотні разоў даражэй ужо пасля на выхадзе. Але людзі не могуць набываць ката ў мяшку. Кажу: вось ідэя, вось я гатовы зрабіць, вы мне верыце? Не, патрэбны канкрэтны вынік, пакажы. А калі я паказваю, кошт ужо зусім іншы. Вось італьянцы паверылі – атрымалася “Песня пра зубра”. Італьянцы паверылі – атрымалася папка “ALFABETA”, іншыя папкі. У мяне зараз ёсць гатовыя праекты. І вось я зноў сяджу і думаю, каму паказаць, што паказаць, як запэўніць, што гэта атрымаецца добра?..
Персанальная выстава ў Новым замку для Юры Якавенкі была ўжо саракавой па ліку. Ягоныя працы выстаўляліся ў розных краінах свету – Літве, Галандыі, Іспаніі, Бельгіі, Швецыі, Францыі, Кіпры, Расіі і інш. Як распавёў адзін з гасцей гродзенскай выставы, выставу гродзенскага графіка Юры Якавенкі ў Швецыі адкрываў шведскі кароль.
Здымкі аўтара