Клод Мартале: з Нарвегіі ў Турцыю на дзвух колах
Аб сваіх уражаннях ад падарожжа, Беларусі і Гродна Клод распавёў карэспандэнтам “ТС”.
Высокі, энергічны чалавек, у якога за плячыма больш за 120 тысяч кіламетраў, ён так і прыцягваў увагу людзей на вуліцах шчырай і ветлівай усмешкай і экспрэсіўнай жэстыкуляцыяй.
-Клод, раскажыце, калі ласка, аб маршруце Вашага падарожжа? Якія краіны Вы ўжо наведалі і якія толькі плануеце?
align=”left” >-Мэта цяперашняга майго падарожжа – наведаць усходнія краіны – суседкі Еўропы. Я пачаў яго з Нарвегіі яшчэ ў чэрвені.
На пароме дабраўся да Санкт-Пецярбура.
Падарожнічаў крыху па Расіі, наведаў Эстонію, Латвію, Літву, Калінінград, потым вярнуўся ў Літву.
З Вільні я накіраваўся ў Беларусь, паехаў у Мінск.
Там была вельмі прыемная атмасфера, я спатыкаўся кожны дзень з рознымі людзьмі, размаўляў з імі.
Праз тры дні апынуўся ў Гродне.
Далей планую паехаць уздоўж заходняй мяжы Беларусі ў Брэст, потым праз Украіну, Польшчу, Румынію, Малдавію і Балгарыю ў Турцыю, дзе маё падарожжа скончыцца.
-Па якім пранцыпе Вы выбіраеце свой маршрут?
-Я шмат краінаў аб’ездзіў на ровары дагэтуль і ўсе мае падарожжы можна назваць тэматычнымі.
Маршрут з Нарвегіі ў Турцыю – гэта маршрут па краінах, дзе пралягала так званая “жалезная заслона”. Я на некалькі тыдняў затрымліваюся, вывучаю гэтыя краіны, размаўляю з людзьмі, якіх сустрэў па дарозе.
Потым усе гэтыя веды і назіранні стануць асновай кнігі, тэмай якой будзе мяжа.
Я хачу апісаць жыццё людзей, якія жывуць на ўсходняй мяжы Еўрапейскага саюзу і па-за ёй.
Вось чаму я вырашыў наведаць Беларусь, Украіну.
Яны вельмі цікавыя для мяне, бо вельмі адрозніваюцца ад краін Заходняй Еўропы, напрыклад, ад Швайцарыі, адкуль я родам.
Таксама мне цікава даведацца пра адрозненні паміж нашымі краінамі і што беларусы ведаюць пра Швайцарыю.
– Чаму вырашылі завітаць менавіта ў Гродна?
Да гэтага падарожжа я вельмі мала ведаў пра Беларусь і таму мне вельмі цікава ўсё ў гэтай краіне. Канкрэтна распрацаванага маршруту не было. Гродна я абраў выпадкова. Хутка сканчаецца мая віза, таму і вырашыў рухаць на захад. Усё ж такі каля мяжы трымацца надзейней.
– З чаго складаецца Ваш багаж, бо, зразумела, шмат рэчаў у такое падарожжа не возьмеш?
-Мой ровар даволі цяжкі сам па сабе – каля 60 кілаграмаў. На ім некалькі сумак, а ў іх намёт, спальны мяшок, пліта, каб гатаваць ежу ў дарозе.
Я гатую тады, калі я не ў горадзе.
Таксама ў мяне з сабою вопратка, інструманты і дэталі, каб рамантаваць ровар, кнігі і мапы…
Мой ровар – гэта мой дом (смяецца).
-Ці падарожнічалі Вы калі-небудзь у зімні час? Ці даводзілася начаваць на адкрытай прасторы ўзімку?
– Так, асабліва у 95-96-х гадах. Ехаў зімой у Кыргызтане, у Каларада, Японіі.
Гэта даволі цяжка, бо твар, пальцы на нагах і руках мерзнуць ад моцнага марозу і ветру.
А начаваць прыходзілася, але для гэтага патрэбны вельмі цёплы спальны мяшок, не такі, які ў мяне зараз.
Гэтае падарожжа я планую скончыць у Стамбуле ў снежні. Калі будзе зімна, да Швайцарыі буду дабірацца цягніком.
-Ці даведаліся Вы пра нешта цікавае за дні, якія правялі ў Беларусі? Аб чым бы хацелі напісаць у сваей кнізе?
-Самым незвычайным для мяне было тое, што на беларускай мяжы ў мяне запатрабавалі страхоўку.
Я тлумачыў, што ў нас у Швайцарыі абавязковае страхаванне і страхоўка ў мяне ёсць.
Але мне адказалі, што ў мяне павінна быць абавязковая беларуская страхоўка, якую зробяць тут, на мяжы. У выніку я заплаціў 12 еўра за страхоўку, якая ў мяне ўжо ёсць.
Яшчэ ваша краіна адзіная, дзе да мяне такая цікавасць сярод журналістаў.
І гэты факт сведчыць аб замкнёнасці Беларусі як у інфармацыйным плане, так і для турыстаў.
У Еўропе, напрыклад, велатурызм не такая рэдкая з’ява, а тут наадварот.
У Беларусь вельмі тяжка трапіць. Я лічу, калі ваша краіна зацікаўлена ў развіцці турызму, то неабходна крыху адчыняць межы, рабіць больш намаганняў, как людзі сюды прыязджалі.
Існуючая мяжа падзяліла Еўропу, і мне падалося, калі я трапіў са Швайцарыі ў Беларусь, што гэта розныя міры.
Я пачуў шмат новага пра эканамічнае, сацыяльнае жыццё краіны.
Зараз я на самой справе ведаю, што такое Беларусь, бо я яе бачыў сваімі вачыма.
На жаль, у Гродне я правёў не так шмат часу, але меў цікавыя размовы з сябрамі.
Я імкнуся ўбачыць жыццё людзей знутры, іх мары і надзеі.
Як губка, я ўбіраю ўсё, што мяне акружае. І выкарыстаю гэтыя веды для маёй кнігі, якая будзе напісана ў выглядзе дарожных гісторый, таго, што я ўбачыў і адчуў падчас падарожжа.
-Ці Вы ужо ведаеце назву вашай кнігі?
-Назва будзе гучаць прыкладна так: “На мяжы з Еўропай”. Кніга будзе на маёй роднай французкай мове.
-Што Вы збіраецеся рабіць пасля падарожжа?
-Скончу кнігу, я ўжо дамовіўся з адным выдавецтвам. Гэта зойме прыкладна 2-3 месяцы.
Потым трэба будзе знайсці працу ці нейкую новую дзейнасць.
Мая каханая ўжо хоча сям’ю і дзяцей, таму зараз гэта для мяне вялікае пытанне.
Я не ўпэўнены наконт новых падарожжаў, бо з узростам падарожжы ўжо не такая моцная неабходнасць, як гэта было ў маладосці.
Я ўжо шмат дзе быў і шмат чаго змог пабачыць у сваім жыцці.
Фота аўтара і з архіву Клода Мартале