50 год таму зруйнавана Фара Вітаўта – найстарэйшы каталіцкі храм Гродна

|

Выбух Фары рыхтавалі ленінградскія піратэхнікі.

 

align=”left” alt=”Image 17905″ >Драўляны касцёл на галоўнай плошчы Гродна  быў  пабудаваны ў 1389 годзе па загадзе вялікага князя Літоўскага Вітаўта.

 

Кароль  Стэфан Баторый, які зрабіў Гродна сваёй рэзідэнцыяй, называў гэты храм, асвячаны ў гонар Успення Маці Божай, найпрыгажэйшым  на землях ВКЛ.

 

Па яго распараджэнні  быў пабудаваны рэнесансны  мураваны касцёл.

 

Будаўніцтва скончылася ў 1586 годзе.

 

Фара Вітаўта стала самым вялікім храмам на беларускіх землях, перажыла  пажары, войны.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Пасля ўваходжання Гродна ў склад Расійскай імперыі, у 1804 годзе, была ператворана ў праваслаўны Сафійскі сабор.

 

У 1920-ыя гады храм вернуты Каталіцкай Царкве.

 

Пасля Другой Сусветнай вайны ў храме размяшчаліся склады, кінатэатр, дом фізкультуры.

Аднак вялізны будынак былога касцёла ніяк не ўпісваўся ў канцэпцыю савецкага Гродна.

 

 

8 сакавіка 1961 года Выканкам Гродзенскага гарсавета прызнаў мэтазгодным  знесці  “аварыйны будынак былога вайсковага касцёла на Савецкай плошчы”.

 

Да сумнай гадавіны знішчэння Фары Вітаўта ў касцёле Найсвяцейшага Адкупіцеля (Дзевятоўка) зладжана перасоўная выстава.

 

На дзесяці планшэтах прадстаўлена ўся гісторыя храма: ад першых вядомых гравюр да фотаздымкаў апошніх хвілін Фары Вітаўта і руін зруйнаванага касцёла.

 

 

Выстава падрыхтавана  Кніжнай серыяй “Гарадзенская бібліятэка”.

 

Эдвард Дмухоўскі, актывіст Таварыства Беларускай Школы:

 

–          Выставу мы падрыхтавалі, каб пазнаёміць  грамадскасць з гэтай сумнай падзеяй, прыгадаць яшчэ раз, што ў нас у горадзе знаходзіўся такі прыгожы храм, чыя гісторыя была непарыўна звязана з лёсам горада і яго жыхароў.


Разам з імі Фара Вітаўта перажывала войны, пажары, і, як звычайныя людзі, трапіла ў жарны ваяўнічага атэізму.


Нажаль, храм вырашылі знесці, таму што не маглі змірыцца, з тым, што ў цэнтры горада дамінуе хрысціянская святыня.


На яго месцы зрабілі сквер, дзе людзі выгульвалі сабак, выпівалі, дзе па святах ставяць гарматы для фейерверкаў.



Выстава, прысвечаная велічнай і трагічнай гісторыі Фары Вітаўта, будзе экспанавацца ў касцёле Найсвяцейшага Адкупіцеля  да святаў Божага Нараджэння.

 

 

Фота з сайта http://harodnia.com і аўтара