Фан-рух у стылі «GRODNO REDS»
Як усё пачыналася
Тады яны былі зусім незнаёмыя адзін аднаму людзі, якія проста прыходзілі ў бар паглядзець футбол. Не маглі яны тады і выказаць здагадку, што гэтае агульнае баўленне часу выльецца ў арганізаваны фан-рух. Потым быў створаны інтэрнэт-форум і старонкі ў папулярных сацыяльных сетках. Рух атрымаў сваю назву «GRODNO REDS» па аналогіі з іншымі фан-клубамі свету.
Заўзятары сталі збірацца на штотыднёвыя прагляды матчаў з наступным іх абмеркаваннем. Але адразу з’явіліся першыя праблемы. Па розных прычынах пачаліся перабоі з прамымі трансляцыямі. Гэтая сітуацыя прымусіла іх шукаць новыя месцы для праглядаў матчаў з удзелам любімай каманды.
– Асноўнай праблемай была адсутнасць у барах спартыўных каналаў, якія паказваюць матчы ангельскіх клубаў, а таксама не ўспрыманне нас, як арганізаваных пастаянных наведвальнікаў, – кажа каардынатар клуба Віктар. – У шматлікіх барах, якія пазіцыянавалі сябе як спартыўныя, не жадалі з намі супрацоўнічаць. Для іх больш выгадныя – вядомыя кліенты, якія замаўляюць «гарэлку-селядзец». У нашам горадзе адсутнічае пакуль культура і разуменне развіцця спорт-бараў. Дастаткова з’ездзіць у Маскву, Варшаву, ды і ў той жа Беласток, каб зразумець, што гэта вельмі прыбытковы і перспектыўны напрамак.
Тым часам, ангельскія футбольныя клубы вельмі папулярныя ў Беларусі. У беларускім сегменце інтэрнэту можна ўбачыць сайты, форумы, блогі беларускіх заўзятараў, якіх аб’ядноўвае любоў да ангельскага футбола. Хто ж гэтыя людзі, хто хварэе за ангельскія футбольныя клубы, чаму яны выбіраюць менавіта ангельскі футбол, што за матывы рухаюць людзьмі, якія пераадольваюць тысячы кіламетраў, каб сваімі вачыма ўбачыць гульню любімага клуба?
Сваімі вачыма
Я сустрэўся з заўзятарамі з «GRODNO REDS» ў адным з бараў Гродна, дзе яны пастаянна збіраюцца на прагляды. Большасць з складу удзельнікаў фан-клуба – моладзь ад 18 да 30 гадоў. Адзін з арганізатараў руху Віталь распавёў пра тое, што асноўная мэта фан-клуба – сабраць пад свае сцягі большую частку актыўных гарадзенскіх балельшчыкаў «Манчэстэр Юнайтэд».
Эмоцыі перапаўняюць!
«Мы не арыентуемся на ўзрост, пол, сямейнае становішча, для нас галоўнае, каб чалавек разумеў філасофію гульні «Манчэстэр Юнайтэд», яго традыцыі, быў верны свайму клубу і актыўна ўдзельнічаў у жыцці нашага фан-руху», – кажуць фан-клубаўцы.
З закрыццём «Шайбы» заўзятары страцілі апошняе месца, дзе маглі глядзець і абмяркоўваць матчы. Пасля доўгіх пошукаў і гутарак з уладальнікамі бараў, адзінымі, хто пайшоў ім на сустрэчу, было кіраўніцтва бара «Сваяк». Атрыманне пастаяннага месца дало магчымасць руху развівацца далей. Былі зацверджаны добраахвотныя членскія ўзносы для вырабу фан-атрыбутыкі: банераў, сцягоў, візітных картак. Усё гэта стала прыносіць свой плён. Людзі, якія раней аддавалі перавагу прагляду матчу дома на канапе, сталі далучацца да сумесных праглядаў у рамках фан-клуба.
– Цяпер на прагляды матчаў у нас збіраецца каля 30 чалавек, – кажа актывіст клуба Віталь. – У асноўным, вядома, людзі даведаліся пра нас у інтэрнэце. У апошні час, пачалі актыўна цікавіцца сумеснымi праглядамi людзі з рэгіёнаў вобласці. Яны нават гатовыя прыязджаць у Гродна на сумесныя прагляды! І гэта не толькі моладзь. У нас ёсць актыўны балельшчык з Дзятлава, да прыкладу. Яму ўжо каля 60 гадоў. Ён там у сябе дома таксама збірае моладзь на прагляды. Спадзяюся, у бліжэйшы час мы ўбачым іх усіх у Гродна.
Заўзятары фан-клуба «GRODNO REDS» традыцыйна прыходзяць на прагляды матчаў у адпаведных колерах. Падчас трансляцыі матчу бар мільгае чырвона-бела-чорнымі светлавымі выбліскамі і эмблемамі клуба. Абавязковым атрыбутам з’яўляюцца спевы спецыяльных клубных песень-крычалак, якія называюцца «чанты».
– На футбольных стадыёнах Англіі пануе незабыўная атмасфера, – кажа актывіст фан-клуба Артур. – Фанаты апантана падтрымліваюць свае каманды сталымі спевамі, а таксама эмоцыямі падчас святкавання гала, забітага любімай камандай. Гэтую атмасферу мы хочам перанесці і на прагляды ў барах. У нас на матчах проста так не сядзяць. Гучаць шквалicтые эмоцыі, чанты, прысвечаныя гульцам, нашай камандзе, камандзе суперніка. Пасля гульні выходзіш выхалашчаным эмацыйна, ахрыплым, але шчаслівым, як быццам пабываў на стадыёне. У гэтым і ёсць сэнс сумесных праглядаў.
Ёсць такая мара
Актывісты фан-клуба мараць пра тое, каб наведванне матчаў з удзелам любімай каманды на стадыёнах Еўропы стала… іх традыцыяй.
– Адразу скажу, што гэта вельмі дарагое і тэхнічна складанае задавальненне, – кажа актывіст фан-клуба Юры, які з’яўляецца адным з нямногіх шчасліўчыкаў, хто пабачыў гульню «свайго» клуба ўжывую. – Ёсць цяжкасці з атрыманнем брытанскай візы на матчы ўнутранага чэмпіянату. Брытанскае пасольства можа без тлумачэння прычын адмовіць у выдачы візы, асабліва ў тых выпадках, калі яны ведаюць, што ты едзеш на футбол. Таксама білет на матч ангельскай лігі каштуе нятанна, але яго трэба яшчэ і набыць!
Квіткі па сабекошце атрымліваюць толькі ўладальнікі фанацкай праграмы One United, членамі якой з’яўляюцца больш за 4 мільёны чалавек па ўсім свеце. За яе трэба заплаціць каля 50 фунтаў стэрлінгаў у год. Але і гэта не з’яўляецца гарантыяй таго, што ты патрапіш на матч любімай каманды, так як квіткі разыгрываюцца па конкурсе сярод удзельнікаў праграмы. Акрамя таго, у Англію цяжка дабірацца. Адзіны зручны транспарт – самалёт.
Калі збіраемся на матч, старанна даследуем прапановы і скідкі кампаній, якія ажыццяўляюць рэйсы з аэрапортаў Вільнюса і Варшавы. Бывае, што трапляеш на прапановы, па якіх, да прыкладу, з Варшавы да Манчэстэра і назад злятаць можна за 90 еўра. У цэлым, паездка на матч можа абыйсціся ў 300-400 еўра. Але ўсё кампенсуецца наведваннем Олд Трафард, роднага стадыёна «Манчэстэр Юнайтэд», у народзе празваным Тэатрам мары!
Не пабываўшы там, вы ніколі не адчуеце ўсіх эмоцый балельшчыка, не адчуеце адзінага дыхання стадыёна амаль на 80.000 месцаў! Лягчэй, калі каманда гуляе ў Еўропе. Тады трапіць на матч шанцы павышаюцца. Так, мы нядаўна пабывалі на матчы з удзелам «Манчэстэр Юнайтэд» у Лізе Еўропы ў хвалебным горадзе Амстэрдаме.
Наш чалавек у Амстэрдаме! Матч «Аякс – Манчэстэр Юнайтэд»
На верхніх трыбунах найпрыгожага стадыёна красаваўся наш банэр з надпісам «GRODNO REDS», побач з іншымі замежнымі банэрамі нашай дружыны.
«GRODNO REDS» у рэжыме планавання
– Па-першае, мы хочам стаць афіцыйным беларускім фан-клубам, які будзе значыцца ва ўсіх афіцыйных рэестрах «Манчэстэр Юнайтэд», – кажа каардынатар фан-клуба Віктар. – Цяпер прадстаўніцтва на постсавецкай прасторы ажыццяўляе адзіны афіцыйны клуб з Масквы «Moscow Reds».
Мы маем з ім кантакты, ездзім на афіцыйныя сустрэчы, але хочам, каб у Беларусі быў свой афіцыйны фан-клуб. Трэба, вядома, наладзіць прамую сувязь з офісам у Манчэстэры і выканаць некаторыя ўмовы, але калі будзем развівацца ў патрэбным напрамку, у бліжэйшыя пару гадоў, думаю, гэтай мэты дасягнем».
Гарадзенка Іна на міжнародным з’зде побач з банэрам масквічоў
Па-другое, фан-клубаўцы зробяць свой сайт, у якога будуць больш вялікія магчымасці, чым у існуючага форуму. Па-трэцяе, «GRODNO REDS» мае намер павялічваць ўзаемадзеянне з іншымі фан-клубамі Беларусі ў Мінску, Гомеле, Наваполацку, Вiцебску, Магілёве і іншых гарадах па пытаннях рэгістрацыі афіцыйнага клуба, а таксама для правядзення сумесных сустрэч, выездаў на матчы.
Патроху выходзяць і на міжнародны ўзровень: ёсць кантакты з польскімі калегамі. Вядома, фан-клубаўцам хочацца бачыць у Гродне ў бліжэйшы час некалькі спорт-бараў у класічным іх разуменні – з адпаведным меню і інтэр’ерам, якаснымі трансляцыямі, добрымі памяшканнямі для праглядаў. У гэтым плане яны прапануюць сваё супрацоўніцтва мясцовым бізнесменам, якія зацікаўлены развіваць гэты напрамак. Тым больш, у Гродне існуюць фан-клубы і іншых каманд. Асабліва цяпер, калі будзе праходзіць чэмпіянат Еўропы па футболе.
– У меру сваіх сіл і магчымасцяў мы дапаможам зацікаўленым прадпрымальнікам з інтэр’ерамі, меню і атрыбутыкай спортбараў, – кажа Віктар.
Пакідаць бар пасля прагляду чарговага матчу з удзелам «Манчэстэр Юнайтэд» мне не хацелася. Шумны натоўп цікавых людей яшчэ доўга не разыходзіўся з прагляду, абмяркоўваючы асноўныя перыпетыі матчу, вострыя моманты, забітыя галы. Дарэчы, іх любімая каманда ў гэтым сезоне заняла другое месца, саступіўшы першае месца «Манчэстэр Сіці».
Фінал лігі чэмпіёнаў 2011 году, калі «Манчэстэр Юнайтэд» змагаўся ў фінале з «Барсэлонай»
Цяпер, калі ў ангельскай прэм’ер-лізе сезон скончыўся, хлопцы будуць збірацца на матчы Еўра, дзе ўсе разам будуць падтрымліваць свае зборныя. А некаторым пашчасціць сваімі вачыма ўбачыць улюбёнцаў на стадыёнах Польшчы і Украіны. Сыходзіў я з гэтай сімпатычнай кампаніі з адной думкай, што ўсё ў іх атрымацца.
Даведка. Футбольны клуб «Манчэстэр Юнайтэд» налічвае каля 659 млн. заўзятараў па ўсім свеце. Уладальнікі ангельскіх футбольных клубаў даўно ператварылі гэты від спорту ў суперпрыбытковы бізнэс. Трансляцыі матчаў, футбольная атрыбутыка, туры на ангельскія стадыёны і шмат іншых спадарожных рэчаў даўно сталі экспартным артыкулам ангельскай эканомікі.