Аляксей Пяткевіч: «Яна была чорнарабочай грамадска-культурнага руху»

| Без катэгорыі

Вечарыну да 120-годдзя з дня нараджэння Зоські Верас падрыхтавалі супрацоўнікі музея Максіма Багдановіча сумесна з навучэнцамі каледжа мастацтваў.

 

Напачатку імпрэзы гледачы пабачылі паэтычную пастаноўку, прысвечаную Зосьцы Верас і Максіму Багдановічу, якія ў 1916-17 г.г. працавалі ў Менску ў таварыстве дапамогі пацярпелым ад вайны.

 

 

«Вясёлы, апрануты ў беларускую кашулю» – менавіта такі вобраз Максіма Багдановіча застаўся ў памяці Зоські Верас.

 

 

Удзел у імпрэзе ўзялі гарадзенцы, якія доўгі час ліставаліся з Людвікай Савіцкай (сапраўднае імя Зоські Верас).

 

 

Па словах прафесара, літаратуразнаўцы Аляксея Пяткевіча, яна была «чорнарабочай грамадска-культурнага руху» ды бралася за ўсе абы на карысць беларускай справы.

«Падчас візіту Зоські Верас у 1972 годзе ў Гродне, мне хацелася паказаць ёй сучасны горад, але хутка заўважыў, што ёй нецікава. Тады мы накіраваліся да старых вулачак і да таго месца, дзе жылі яе дзядуля і бабуля, што на рагу вуліцы Кірава і Сацыялістычнай».

 

Выкладчыца ГрДУ Алена Руцкая ўзгадала пра візіт да Зоські Верас у лясную хатку, дзе была ўражана шафамі з матэрыяламі, у якіх ўсё было аформлена вельмі акуратна. Менавіта з таго часу Алена ўзяла за правіла, што з паперамі трэба абыходзіцца акуратна.

 

 

Міхась Скобла і Таццяна Матафонава таксама ўшанавалі памяць зямлячкі. Паэт – словам, спявачка – песняй.

 

Спадар Міхась рыхтуе да выдання двухтомнік эпісталярнай спадчыны Зоські Верас, куды ўвойдуць мастацкія творы, ўспаміны, лісты, батанічны слоўнік і энцыклапедыя паэткі. Першы том выдання будзе цалкам прысвечаны Гарадзеншчыне.

 

Рукапісная «энцыклапедыя» Зоські Верас была адказам на тое, што ў першую афіцыйную беларускую энцыклапедыю з-за цэнзуры не магло трапіць шмат выбітных асоб. Таму дзеячка стварала свае энцыклапедычныя зацемкі са здымкі вядомых беларускіх дзеячаў, часта рэпрэсаваных і не заўсёды рэабілітаваных. Арыгінал энцыклапедыі Скобла паказаў прысутным. З сабой ён меў таксама апошні ліст напісаны рукой Зоські Верас, у якім яна пыталася: «Як справы ў Гродне?».

 

Таццяна Матафонава заспявала некалькі песняў, адна з якіх на словы Уладзіміра Дубоўкі, дзе ў тэкст устаўлена знакамітае чатырохрадкоўе Ларысы Геніюш.

O,Biełarus… by T-STYL-1

 

У канцы вечарыны заспявалі ўдзельнікі ансамбля «Гасцінец» з песняй «Беларусачка Зоська Верас» на словы гарадзенскага кампазітара Яўгена Петрашэвіча.

Biełarusaczka Z.V by T-STYL-1

 

Па словах спадара Яўгена, песня ўзнікла як вынік кантакту праз лісты. Такім чынам перадавалася энергія людзей, якія падымалі пласт культуры на Гарадзеншчыне.

 

Здымкі Аляксея Шоты і Юлі Каляды