У пошуках… людзей: як гарадзенскія валанцёры шукаюць зніклых
Атрад першапачаткова паўстаў у сярэдзіне 2013 года як філіял мінскага атрада “Ангел”. А ў пачатку 2014 года наш былы камандзір прыняў рашэнне аддзяліцца ад “ангелов” і стварыць асобную арганізацыю, незалежную ад мінскіх калегаў. На жаль, пасля аддзялення за ўвесь год была толькі адна пошукавая аперацыя, асаблівага развіцця у атрада не было.
А сам атрад пачаў нармальна функцыянаваць і развівацца толькі з лютага 2015 года, калі ўласна мяне выбралі камандзірам. Я ўжо на свой погляд пачаў развіваць атрад.
А пачаў усё з афіцыйнай рэгістрацыі як установы, некамерцыйнай арганізацыі. І па сутнасці пачаў выбудоўваць адносіны з патрэбнымі арганізацыямі. У першую чаргу наладзіў адносіны з мінскімі калегамі, а таксама з астатнімі калегамі па Беларусі. Акрамя таго, устаноўлены партнёрскія адносіны з падобнымі пошукава-выратавальнымі атрадамі за межамі краіны.
Узаемадзеянне з міліцыяй
У першую чаргу мы ўзаемадзейнічаем з міліцыяй. І для нас прасцей прымаць заяўкі ад іх, таму што ў іх інфармацыя ўжо правераная і гарантаваная. Калі да нас паступае званок, то мы таксама адразу праз міліцыю правяраем ўсю інфармацыю. У нас нават у статуце прапісана, што ў першую чаргу мы садзейнічаем МУС і МНС ў пошуку зніклых без вестак людзей. Часцей за ўсё асноўную працу робяць супрацоўнікі вышуковых аддзелаў АУС і УУС.
Не скажу, што мы залежым ад іх, мы можам самастойна прымаць рашэнні і пры гэтым прытрымліваемся асноўнага прынцыпу “не нашкодзь”, гэта значыць нашы дзеянні не павінны перашкаджаць следчым органам у іх працы. Але на дадзены момант я разумею, што ўзаемадзеянне з міліцыяй страхуе нас ад многіх памылак, якія так ці інакш могуць быць. А ў такіх справах нельга дапускаць памылак. Пакуль мы напрацоўваем вопыт, з міліцыяй мы ўзгадняем кожны крок.
Асноўная праца не перашкода
Жывем за кошт сваіх сродкаў. У мяне ёсць пастаянная праца. У жыцці я – звычайны спецыяліст па маркетынгу і рэкламе. Цяжка сумяшчаць дзве працы, спадзяюся, у будучыні я змагу займацца толькі пошукава-выратавальным атрадам. Асноўны прыярытэт у мяне зараз – гэта пошукі. Калі паступіў званок і я на працы, то ўся праца сыходзіць на другі план – мы збіраемся сваім атрадам і адпраўляемся на пошукі.
Валанцёры
Пытанне аб колькасці людзей у атрадзе заўсёды мяне бянтэжыць. Часам я не ведаю, каго лічыць. Асноўны касцяк – гэта парадкам 12-15 чалавек. Гэта тыя людзі, якіх можна сабраць у любы час. У цэлым валанцёрамі пададзена каля 50 анкет. У сацыяльных сетках у нас за тысячу людзей, і іх таксама можна назваць валанцёрамі, таму што яны распаўсюджваюць арыентоўкі на зніклага чалавека ў сацыяльных сетках.
Людзей, гатовых дапамагчы, можа быць заўсёды больш. Асабліва, калі выпадак згубы звязаны з дзіцём. У такіх выпадках на пошукі можа выбыць і сотня чалавек. На жаль, часам нашыя пошукі арганізоўваюцца для таго, каб пацвердзіць або абвергнуць гібель чалавека.
Апошняя пошукавая аперацыя скончылася тым, што мы знайшлі чалавека загінулым, хоць мы да апошняга спадзяваліся, што мужчына жывы і проста “загуляў”. Пошукі былі складаныя, мы не ведалі дзе шукаць, лес быў вельмі вялікі. На шчасце, адзін з нашых валанцёраў – член парапланернай федэрацыі Беларусі – запрасіў сваіх сяброў на пошукі. Дапамога з паветра аказалася вырашальнай. Кружачы над лесам і возерам, ім удалося ўбачыць кінуты аўтамабіль, які належаў знікламу мужчыне. Ужо пасля іх інфармацыі мы прыбылі на месца, але было позна – чалавек павесіўся некалькі дзён таму.
Супрацоўніцтва
Нам вельмі падабаецца супрацоўнічаць са сродкам масавай інфармацыі. Гэта закрывае нашу першую задачу – інфармаванне. Для таго каб павышаць эфектыўнасць пошуку, мы супрацоўнічаем з дзеючымі і былымі супрацоўнікамі МНС, МУС, а таксама з кінолагамі. Зараз яшчэ і парапланерыстаў падключылі. На дадзены момант вядзем размовы з дайверамі, бо бываюць выпадкі, калі людзі знікаюць на вадзе.
Пошук
Стараемся працаваць па пэўнай схеме, усё залежыць ад пошуку. Калі прымаем заяўку ад міліцыі, то адразу дзейнічаем, бо ведаем, што ў іх інфармацыя правераная. Запускаецца арыенціроўка як па інтэрнэце, так i па горадзе. Я тым часам збіраю максімум інфармацыі па чалавеку. Пасля высвятлення таго, што адбылося, мы прымаем рашэнні аб далейшых дзеяннях:
– Мы можам адразу збіраць пошуковыя групы і выбываць на пошукі ў лес, калі вядома дзе менавіта згубіўся чалавек.
– Можам пачаць абследаваць берагі вадаёмаў і рэк, а таксама самі вадаёмы, калі вядома, што чалавек патануў.
– Можам працаваць малымі пошукавымі групамі для пошуку па канкрэтных аб’ектах або кропках.
– Можам пачаць пошук з паветра, калі тэрыторыя шырокая і лёгка праглядаецца з паветра.
– Можам працаваць у горадзе, шукаючы дзіцёнка, які ўцёк або страціўся, цi сталага чалавека.
– Можам апытваць, правяраць і пераправяраць паступіўшую інфармацыю. Параўноўваем інфармацыю з той, якая маецца ў міліцыі.
Варыянтаў працы маса, дзеянні праводзяцца вельмі розныя і вельмі залежаць ад таго, што менавіта адбылося. Гэта адначасова і прывабнасць і складанасць нашай працы – ніколі не ведаеш дакладна, што менавіта прыйдзецца рабіць.
Самы складаны пошук
Напэўна, той пошук, калі мы шукалі Таццяну Ключко. Шукалі даволі доўга, і пошукі ні да чаго не прыводзілі. Так як пошукі адбываліся ўзімку, то працаваць мусілі па дзесяць гадзін у дзень, на холадзе і часта з мокрымі нагамі. Як аказалася ў выніку, Таццяна патанула ў Нёмане.
Адзін з нашых валанцёраў знайшоў публікацыю на літоўскай навінавым партале аб тым, што ў Нёмане, недалёка ад мяжы, знойдзена цела жанчыны. Інфармацыю адразу пераслалі мне, а я, супаставіўшы ўсе дадзеныя, зразумеў, што ёсць вялікая верагоднасць таго, што гэта наша зніклая. З інфармацыяй я прыйшоў у вышуковы аддзел Кастрычніцкага АУС, зрабілі запыт на Літву і на наступны дзень інфармацыя пацвердзілася, гэта была сапраўды Таццяна. Цяжка было ўсведамляць, што вельмі жыццярадасная жанчына, якая на ўсіх фотаздымках нязменна ўсміхалася, скончыла сваё жыццё такім чынам.
Самы лёгкі пошук
Самы лёгкі, напэўна, пошук мужчыны з Маладзечна, які выехаў на цягніку ў Гродна і павінен быў легчы на аперацыю ў Гарадзенскую бальніцу. Але ў прызначаны час мужчына на сувязь не выйшаў, пры праверцы высветлілася, што ў лякарні яго таксама не было. Невядома было нават тое, даехаў мужчына да Гродна цi не. Натуральна, сваякі забілі трывогу і звярнуліся да нас за дапамогай.
Літаральна праз некалькі гадзін нам паведамілі з Маладзечна, што мужчына вярнуўся дадому. Як аказался, мужчына спакойна дабраўся да Гродна, але на прыём у шпіталі пайшоў да іншага лекара. Той агледзеў яго і сказаў, што аперацыя яму не патрэбна і класціся ў бальніцу няма сэнсу. Мужчына сеў на зваротны цягнік і вярнуўся дадому. Дарэчы, мужчына не карыстаўся такім ужо звыклым для нас мабільным тэлефонам.
Да гарадзенцаў
З лютага ўдалося выйсці на 21 пошукавую аперацыю. Гэта больш, чым за ўвесь час існавання пошукавага атрада ў Гродне. Мы ўсё вырашаем сваімі сіламі і за кошт энтузіязму валанцёраў, але гэтага мала. Мы маем вялікую патрэбу ў прафесійным абсталяванні і рыштунку.
Мы проста абавязаны забяспечыць бяспеку кожнага валанцёра, які прыйшоў на дапамогу, а для гэтага патрэбныя сродкі. Акрамя гэтага, ёсць шмат пастаянных выдаткаў – паліва, папера, запраўка друкарак, мабільная сувязь, усё гэта таксама кладзецца на плечы валанцёраў. Пакуль што фінансавай падтрымкі нам ніхто не аказвае, так што мы вельмі спадзяемся на спонсараў.