Сэксуальная нетыповасць: погляд з розных бакоў
Паразважаць на гэтую тэму пагадзіўся не толькі адзін з прадстаўнікоў Гарадзенскага гомасэксуальнага асяроддзя – Эдзік, але і доктар-сэксолаг гродзенскага цэнтра «Псіхіятрыя-наркалогія» Андрэй Мельнікаў. Таксама сваю пазіцыю ў некаторых пытаннях выказаў і Сяргей Лушч – кіраўнік патрыятычнага руху «Русь Молодая (РУМОЛ)», які выступае супраць правядзення ў Беларусі гей-парадаў.
– Чаму чалавек, калі пачынае падазраваць аб сваёй нетрадыцыйнай арыентацыі, не звяртаецца да спецыяліста?
Урач-сэксолаг: Чалавек, які мае гомасэксуальную арыентацыю, сцвярджаць дакладна гэта сам не можа. Тым больш, што людзей з сапраўды гомасэксуальнай скіраванасцю значна менш, чым тых, хто пачынае гэта практыкаваць. Значная частка людзей, якія практыкуюць гомасэксуальныя адносіны, мае біялагічна здаровую, традыцыйную арыентацыю, якая па розных прычынах (сацыяльных, сітуацыйных, асобасных) прымушае іх ісьці на такога роду дзеянні. А ў значным адсодку выпадкаў гэта сітуацыя, калі людзі ідуць на гэта з цікаўнасці. У асноўным, гэта моладзь, якая спрабуе і эксперыментуе.
Эдзік: Каб ніхто не пазнаў, напэўна. Быць гомасэксуалістам , гэта – быць іншым. Я зразумеў гэта ў 11 гадоў, калі пачаў усведамляць, што мне падабаюцца хлопцы. Было ўсё нашмат прасцей, бо тады яшчэ не сфармавалася мая сэксуальнасць. Я да цяперашняга часу не магу вызначыць, хто я – сітуацыйны або біялагічны гомасэксуаліст. Самае складанае, гэта прыняць сябе такім, які ты ёсць. Толькі тады можна неяк супрацьстаяць тым, хто на цябе нападае. А да гэтага трэба «маральна» дарасці.
–На вашу думку, колькі зараз у Гродна людзей, якія лічаць сябе геямі?
Урач-сэксолаг: Людзей з такімі асаблівасцямі не так ужо і мала. Натуральна яны ёсць і ў нашым горадзе. Але яны не звяртаюцца за дапамогай да спецыялістаў, таму сказаць, колькі іх менавіта, даволі складана.
Эдзік: Хутчэй, людзей з гомасэксуальнымі перавагамі. Бо трэба адрозніваць паняцці гей і гомасэксуаліст. Я лічу сябе гомасэксуалістам. Быць геем і гомасэксуалістам – гэта дзве розныя рэчы. Гомасэксуаліст – гэта чалавек, які прымае сябе такім, які ён ёсць. Гей – чалавек з навязаным спосабам мыслення і паводзін. Таму, калі абагульніць, мужчын з гомасэксуальнымі перавагамі ў Гродна каля 6 тысяч чалавек. У інтэрнэце – 600 адкрытых анкет. А па статыстыцы лічыцца, што ў горадзе толькі 1 з 10 гомасэксуалістаў «адкрываецца».
– Якім чынам можна вызначыць, што чалавек гей, а не майстэрскі акцёр?
Урач-сэксолаг: Якая ж гэта можа быць акцёрская гульня, калі гэта праслізгвае ў гутарках?! Калі чалавек распавядае непрыдуманыя гісторыі… Калі знешні выгляд і манера трымацца, калі дастаткова высокая ступень шчырасці не выклікае сумневаў у тым, што чалавек мае такога роду цікавасць, і ён вельмі камфортна сябе ў такім стане адчувае. А вось ці сапраўды ў яго парушаная арыентацыя – сказаць адразу складана.
Эдзік: Гетэрасэксуал усё роўна ў чымсьці праявіць сваю гетэрасэксуальнасць. Гомасэксуаліста адразу відаць, гэта адчуваецца. Асабліва ў зносінах. Гуляць ролю пастаянна нельга – рана ці позна чалавек здыме маску.
– Ці можна адкрытым гомасэксуалістам працаваць з дзецьмі ў школах і бальніцах?
align=”left” >Урач-сэксолаг: Для такіх пытанняў існуе сістэма дзяржаўнага кантролю і бяспеку. На мой погляд, у першую чаргу павінны ацэньвацца прафесійныя і чалавечыя якасці. Арыентацыя чалавека для здаровых дзяцей не будзе небяспечная. Калі дзіця мае паўнавартаснае выхаванне і здаровую сям’ю, то яго рэпутацыя не пахісне яго ўласных перакананняў. Абмежаванні могуць тычыцца людзей вагальных, на якіх можна паўплываць, а такімі традыцыйна ў псіхіятрыі лічацца дзеці. Падлеткі старэйшых класаў або ВНУ наўрад ці могуць станавіцца абмежаваннем для такога роду прафесійнай дзейнасці.
Адзінае, дзе да такіх рэчаў можна было б ставіцца больш уважліва – гэта ў малодшых класах школы. Гэта час, калі ў дзяцей заканчвае фарміравацца палавая самасвядомасць і пачынае фарміравацца стэрэатып пола-ролевых паводзін. Тут прысутнасць такога чалавека, калі ён прапагандуе свае погляды, павінна сустракаць адпаведную ацэнку. А так, выкладчыцкая дзейнасць такога чалавека так жа можа быць карыснай, як і праца настаўніка традыцыйнай арыентацыі.
Эдзік: Думаю, што так. Я б не змог аказаць дрэннага ўплыву на дзіця. Важна яго асоба і ўнутраны свет. Важна не мяняць яго, а выхаваць добрым чалавекам. Дзецям трэба на пэўным этапе развіцця тлумачыць, што бываюць розныя людзі і адносіны. Любое нармальнае дзіця задумаецца пра тое, што нешта не ў парадку, калі казаць: «Дзеці, адкрыйце блакітную старонку нумар 5 і паглядзіце, як трусік цалуе трусіка». Кожны чалавек праходзіць на якім-небудзь этапе прыступку сваёй сэксуальнасці, і ён не павінен баяцца сутыкнуцца з любой думкай. –
–Ці магчыма выхаванне дзяцей гомасэксуальнымі парамі?
Урач-сэксолаг: Пытанне не простае, і трэба ўлічваць тое, што ніхто не ведае, якая арыентацыя будзе ў дзіцяці. Калі яно біялагічна мае гомасэксуальную накіраванасць, а гэта не абавязкова перадаецца па спадчыне, то сацыяльнае асяроддзе можа падштурхнуць да яе рэалізацыі. Бо ёсць людзі звычайнай арыентацыі (якія мелі гомасэксуальныя адносіны), якія маглі б стаць гомасэксуалістамі, але не сталі. Добры гетэрасэксуальны вопыт заглушыў іх гомасэксуальную цягу.
Пражыванне ў сям’і людзей аднолькавай арыентацыі, якія не хаваюць сваіх сэксуальных адносін, можа адбіцца на наступным развіцці чалавека. У дзіцяці будуць узнікаць пытанні і тут важна, як аднаполыя бацькі будуць на іх адказваць. Жыццё чалавека, які развіваецца ў гомасэксуальным асяроддзі, можа мець непрадказальныя наступствы. Асабліва ў адсутнасці жанчыны. І скажам так, прагноз жыцця такога чалавека не ясны.
Эдзік: Я да дзяцей стаўлюся вельмі добра і вельмі хацеў бы быць бацькам. Але я не змог бы жыць з дзяўчынай дзеля дзіцяці. Няпроста, калі ў дзіцяці аднаполыя бацькі. Трэба адказна падыходзіць да выхавання, каб дзіця не было пазбаўлена зносін, як з жанчынай-маці так і з мужчынам-бацькам. Патрэбна вельмі вялікая падтрымка родных і блізкіх, сяброў і ўсяго грамадства ў цэлым.
– Наколькі карэктна выкарыстоўваць тэму сэксуальных меншасцяў у палітычнай барацьбе?
Урач-сэксолаг: Калі чалавек сталы і мае нетрадыцыйную арыентацыю, то гэта яго асабістая справа. Ёсць рамкі паводзінаў, якія абмяжоўваюцца законам. У СССР быў крымінальны артыкул, і такія людзі лічыліся злачынцамі. Цяпер гэтага няма. Выкрыцці такога роду паўстаюць толькі ў тых выпадках, калі аб’ектамі інтарэсаў аказваюцца непаўналетнія, калі выкарыстоўваюцца дзеці для здымкаў. А мець сваё меркаванне можа кожны чалавек. Палітык – не палітык, карэктна – не карэктна, гэта ацэньваць людзям.
Эдзік: У палітыцы і не толькі там шмат людзей нетрадыцыйнай арыентацыі. Да гэтай тэмы трэба падыходзіць вельмі пісьменна. Часам і не зразумееш, што ёсць меншае зло. Кажуць, што гомасэксуальнасць скрыўляе. Напрыклад, я нікому не прычыніў шкоды і зла не раблю. Гомасэксуалісты – гэта меншасць, на якую можна заўсёды зваліць віну за непаўнавартаснасць грамадства. Напрыклад, для прыцягнення галасоў выбаршчыкаў. Па сутнасці, сам кандыдат можа быць гомасэксуалістам і адначасова з гэтым будзе заахвочваць гамафобію для набору галасоў.
РУМОЛ: Што тычыцца сацыялізацыі такіх людзей, то гэта сапраўды сур’ёзнае пытанне, шматграннае і складанае. Іх жаданне вылучыцца нічога агульнага з правам «быць такімі» не мае. У сённяшняй палітычнай сітуацыі спробы сэксуальных меншасцяў актыўна займацца палітыкай выводзяць гэтае пытанне за рамкі сацыяльнай нішы і робяць яго палітычным, што абсалютна непрымальна.
– Як вы ставіцеся да правядзення гей-парадаў у Беларусі?
Урач-сэксолаг: Аднойчы мне быў зроблены такога кшталту званок. Чалавек пытаўся, чаму я, як спецыяліст, не выступаю супраць арганізацыі гей-парадаў? Я лічу, што інтымныя адносіны – гэта індывідуальная справа кожнага чалавека, а вось прапаганда – усё ж адхіленне, а не норма. Парад – гэта дэманстрацыя або заклік. Такія дзеянні павінны быць абмежаваныя або забароненыя. А правоў дамагацца можна ў юрыдычным парадку. Калі не будзе гей-парадаў, калі не будзе іх актыўнага імкнення быць заўважанымі, і ні ў каго не будзе ўзнікаць ніякіх пытанняў.
Эдзік: Тэма гамасэксуалістаў павінна падымацца ў Беларусі, але не як прапаганда або рэклама. Гэта не павінна афішаваць. А гей-парады праводзяць для таго, каб атрымаць увагу грамадства. Я глядзеў гей-парады і скажу, што ў нейкай меры мне гэта непрыемна. Яны могуць быць, але павінны быць менш рэкламнымі, больш сціплымі. Усё гэта дыктуецца модай, эканомікай. У свеце на гей-індустрыі зарабляюцца вялізарныя грошы.
РУМОЛ: Дзеянні па папулярызацыі руху «ненатуральных» адносінаў – гэта пытанне, якое на сённяшні дзень закранае інтарэсы большасці грамадзян нашай краіны. Наша арганізацыя мае досыць выразную светапоглядную пазіцыю, паводле якой папулярызацыя «аднаполых» адносін непрымальная для грамадства. «Гомасэксуалізм» існуе, гэта факт. Для нас людзі з нетрадыцыйнай сэксуальнай арыентацыяй – проста хворыя, але яны ёсць. Мы ставімся да іх памяркоўна і ў рамках закона. Але вось спробы навязаць грамадству такое бачанне свету, мы прыняць не можам.
Даведка. Гомасэксуальнасць (жаночы і мужчынскі гомасэксуалізм) – сексуальная арыентацыя, якая праяўляецца ў эратычнай цязе пераважна ці выключна да асоб ўласнага полу.