У Гродзенскай вобласці сёлета створана 20 першых беларускіх класаў
З пададзеных 15 заяў у 2011 г. на навучанне ў першых класах па-беларуску, аддзелы адукацыі змаглі забяспечыць навучанне тром вучням. Адзін клас з адным хлопчыкам ў Ленінскім раёне СШ№32 і адзін клас з двума хлопчыкамі ў Кастрычніцкім раёне СШ№34.
Летась з трох пададзеных заяў паспяхова вучылася па-беларуску толькі адна вучаніца (Астроўская Святлана) у СШ №32. Узнікае пытанне, а чаму астатнія, хто напісаў заяву ў іншую школу не перавялі сваіх дзяцей у беларускія класы СШ №32, ці СШ №34?
І тут у кожнай сям’і свае прычыны. Але найбольш характэрныя наступныя:
1. Школа знаходзіцца задалёка ад месца жыхарства сям’і.
2. Неадпаведны пажаданню бацькоў рэйтынг прэстыжнасці навучальнай установы. Нежаданне весці дзяцей у школу вызначаную аддзелам адукацыі (абы якая і быццам бы на задворках)
3. Неадпаведная пажаданню бацькоў кваліфікацыя настаўнікаў і недастатковае валоданне імі беларускай мо-вай.
4. Недастатковы выбар папулярных пазаўрочных за-няткаў у навучальнай установе.
5. Наяўнасць у школе “падоўжанкі”.
Алесь Крой спрабуе прааналізаваць кожную з гэтых прычын як настаўнік з 16-гадовым стажам. Пры гэтым ён звяртае ўвагу, што вучні польскай школы едуць на Дзевятоўку з усяго Гродна, бо пасля яе сканчэння маюць добрыя перспектывы – атрыманне адукацыі ў Польшчы.
У раёнах і гарадах Гродзенскай вобласці, дзе па папулярызацыі навучання па-беларуску актыўна працавалі адміністрацыя і настаўнікі школ, а аддзелы адукацыі не пусцілі справу на самацёк, дзе грамадскія актывісты актыўна супрацоўнічалі са школамі, бацькамі, аддзеламі адукацыі – з’яўляюцца беларускія класы.
Пераможная тройка ў гэтай справе – адміністрацыя, настаўнікі і бацькі СШ №3, СШ №8 г. Слоніма; СШ №2, СШ №3 г. Ашмян; гімн. №1, СШ №4, г. Ваўкавыска. Па сельскіх школах у Гарадзенскай вобласці сітуацыя пакуль значна лепшая за гарады і мястэчкі.
Прачытаць выступ Алеся Кроя на ХІ з’ездзе ТБМ цалкам можна на сайце газеты “Наша Слова”
Першыя беларускія класы адкрытыя ў рускамоўных школах Гарадзенскай вобласці ў 2011 годзе
№ | Раён | Колькасць класаў | Колькасць вучняў |
Населены пункт, школа, колькасць вучняў |
1 | Астравецкі | – | ||
2 | Ашмянскі | 2 | 25 |
Ашмяны, СШ№2-9, СШ№3 – 16 |
3 | Бераставіцкі | – | ||
4 | Ваўкавыскі | 3 | 26 |
Ваўкавыск, гімн.№1 – 14, СШ№4 – 7, п.Краснасельскі – 5. |
5 | Воранаўскі | – | ||
6 | Гарадзенскі | 1 | 6 | Скідзель, СШ№1 – 6. |
7 | Дзятлаўскі | – | ||
8 | Зэльвенскі | 1 | 14 | Зэльва, СШ№2 – 14 |
9 | Іўеўскі | 1 | 10 | Іўе, СШ -10 |
10 | Карэліцкі | 1 | 8 | Мір, СШ -8 |
11 | Лідскі | 2 | 7 | Ліда, СШ№12 – 3, СШ№15 – 4 |
12 | Мастоўскі | – | ||
13 | Наваградскі | 2 | 7 | Наваградак, СШ№4 – 3, СШ№5 – 4 |
14 | Свіслацкі | 2 | 11 |
Свіслач, СШ№2 – 6, г.п.Поразава, СШ – 5 |
15 | Слонімскі | 2 | 41 | Слонім, СШ№3 – 18, СШ№8 – 23 |
16 | Смаргонскі | 1 | 11 | Смаргонь, СШ№1 – 11 |
17 | Шчучынскі | – | ||
18 | Гродна | 2 | 3 | СШ№34 – 2, СШ№32 – 1 |